W najnowszej uchwale, wydanej w związku z pytaniem Sądu Okręgowego w Białymstoku w sprawie III CZP 67/19, Sąd Najwyższy orzekł, że możliwe jest zastrzeżenie kary umownej za brak zapłaty lub nieterminową zapłatę za wynagrodzenie podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy.
Sąd Najwyższy uznał, że przepis art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego (stanowiący, że kara umowna przysługuje tylko za zobowiązania niepieniężne) nie ogranicza w żaden sposób możliwości zastrzeżenia kary umownej wobec podwykonawcy za brak zapłaty lub nieterminową zapłatę. Uchwała nie wprowadza nowej zasady prawnej, ale ukazuje nowe spojrzenie na kształtowanie orzecznictwa w sprawach związanych z robotami budowlanymi.
Należy zauważyć, że w przypadku tego rodzaju spraw sądy, na podstawie wyżej wskazanej uchwały, będą częściej skłaniały się do uznania roszczenia podwykonawcy. Jednakże warto pamiętać, że w tego typu sprawach sąd ma prawo, na wniosek wykonawcy, odpowiednio zmniejszyć karę umowną.
Nie wydano jeszcze uzasadnienia uchwały, ale łatwo zauważyć, że Sąd Najwyższy pragnie ukształtować ochronę interesów zamawiającego względem wykonawcy, zwłaszcza porównując wskazaną wyżej uchwałę z uchwałą z 20 listopada 2019 r. III CZP 3/19, w której to Sąd Najwyższy jednoznacznie wyraził sprzeciw przeciwko ustanowieniu kary umownej za zobowiązania pieniężne wobec wykonawcy, to znaczy wyraził pogląd zgoła inny niż w przywołanej wyżej uchwale.
Źródło:
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2020 r. III CZP 67/19